Senny spokój wioski przeszył przejmujący gwizd-alarm!! Jakby kij wsadzono w mrowisko. Zaczął się ruch między domami. Po kilku minutach drobny deszczyk rosił równe szeregi żołnierzy.
Zadanie krótkie-uwolnić pobliski obóz koncentracyjny dla kobiet.
Prześlizgując sie przemierza długa kolumna pola, przecinając je na przełaj w kierunku północnym. Dokoła nóg kleją sie kuliste gliny. W lesie utrudniają marsz zwalone drzewa i głębokie leje po przedwczorajszym bombardowaniu. Podchodzimy do samego obozu lasem. Dzieli nas przestrzeń jakichś 300 metrów. Ale zadanie okazuje sie nie tak łatwe, gdyż dojście jest tylko przez most na rzece. Dobrze położony ogień jednego karabinu maszynowego może zniweczyć cały plan. Dla nas jednak nie ma sytuacji bez wyjścia! Skook!-biegiem marsz!!
Skulone sylwetki żołnierzy odrywają sie od skraju lasu, przebiegają most, docierają do pierwszych zabudowań i giną w labiryncie baraków. Krótkie serie stzrałów oznajmiają spotkanie z nieprzyjacielem. Po piętnastominutowej zaciętej walce wszytko milknie po to, by natychmiast wybuchnąć kaskadą uradowanych głosów kobiecych. W rogwazre zlewają się słowa polskie z francuskimi, węgierskie z rosyjskimi tworząc morze radości i wesela.
Cienie ludzkie przybrane w pasiaste suknie przypadają ustami do twardych i zmęczonych rąk żołnierskich z pocałunkiem wdzięcznosci za odzyskaną wolność. Inna sylwetka skamieniała w bezruchu, zdziwionymi oczyma patrzy na to, co sie wokoło niej dzieje, nie wierząc niespodziewanemu szczęściu. Wolność!!-czy można temu mierzyć po tylu długich miesiącach katorgi i niewoli? Po obrazach bestialskiego bicia i dzikiego znęcania się na więźniarkami-patrzeć dzis na oprawców błagajacych z płaczem o darowanie im życia.
Taką radość i niepodziankę mógł sprawic tylko jeden Naród-wolny i wolność miłujący a ciemiężony od tylu lat. Nastrój uwolnionych ludzi udziela sie otoczeniu i przyrodzie. A zasępione niebo przetarło swe oblicze i z pomiędzy chmur ozłociło roześmiane twarze drgajacym radością promieniem słonecznym, odbitym kolorami tęczy we łzach szczęścia.
Obóz mieścił sie w trzech budynkach gospodarczych pośpiesznie i niedbale przerobionech na "bloki", z których pierwszy był przedtem śpichrzem na zboże, drugi nosił jeszcze wyraźne piętno stajni dla bydła, trzeci-stodoły. W budynkach tych męczono tysiąc kobiet różnej narodowości, pochodzenia, stanu i wieku. Najwiecej było Francuzek (400), następnie Polek (167), Rosjanek, Ukrainek itd. Wszystkie przeszły poprzednio przez obóz w Ravensbruck-osiemdziesiąt kilometrów na południowo-zachód od Berlina. Obóz w Holiszowie należał do karnych obozów koncentracyjnych.
Delegacje oficerów francuskich, angielskich, belgijskich i holenderskich składały Dowództwu Brygady podziękowanie za uwolnienie kobiet-ich rodaczek-z Holiszowa. Trzeba wspomnieć, że po zdobyciu obozu stwierdzono, iż dwa baraki były szczelnie zaryglowane. Wiadomo dobrze jaki los miał spotkać więzione w nich kobiety.
Uwolnione kobiety francuskie zorganizowały specjalną uroczystość na cześć delgacji naszej Brygady. Po odśpiewaniu hymnów narodowych przemówiła obecna komendantka obozu Francuzka, dziękując za wyzwolenie, które nastąpiło tak bardzo w porę. Na przemówienie to odpowiedział krótko Dowódca Brygady pułkownik Bohun-Dąbrowski podkreslając tradycje przyjaźni polsko-fransuckiej.
Ten opis akcji wyzwolenia obozu w Holiszowie pochodzi z ksiązki "W marszu i boju Brygada Świętokrzyska NSZ". Jest to literacki reportaż ich walk. Należy dodać iż w czasie kacji zajmowania Holiszowa, Stanków oraz obsadzanai szosy Pilzno-Bischofsteinitz, Brygada bierze do niewoli przeszło pięciuset jeńców niemieckich w tym dwóch generałów i siedemdziesięciu oficerów sztabu armii.
Wpis ten dedykuję "artystom" którzy blokując masz niepodległości poubierali sie w obozowe pasiaki......Naszła mnie też pewna refleksja, często nasi filmowcy, ludzie sztuka narzekają że nei ma dobrych tematów na film, że same porażki świętujemy. Czy wyzwolenie przez naszych żołnierzy obozu koncentracyjnego nie jest dobrym tematem na film? Czy nie powinno sie nagłaśniać takich czynów jak ten Narodowych Sił Zbrojnych? O ile ciężej byloby wtedy takim Grossom...........
